Wat ons betreft veruit het mooiste kasteel van Nederland – Kasteel Huis Bergh.
Brengt u binnenkort een bezoek aan ‘s-Heerenberg? In ‘s-Heerenberg zult u uw ogen uitkijken. In de stad staat een middeleeuws kasteel genaamd Kasteel Huis Bergh. Het kasteel wordt omgeven door een gracht en half omsloten door een oude vestingwal.
Geschiedenis
Wist u dat kasteel van de 12e eeuw tot en met de 20e eeuw bewoond is geweest? Verschillende heren en graven hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van het gebied. Ook op landelijk niveau hebben een aantal heren en graven geschiedenis geschreven. Willem IV graaf Van den Bergh heeft in de Tachtigjarige Oorlog een belangrijke stempel gedrukt op de geschiedenis.
Bouwgeschiedenis en beroemde bewoners
De heren van Bergh hebben het kasteel gebouwd. Echter, is het onduidelijk wat de herkomst van het geslacht is. Op de plek waar het kasteel kwam te staan, stond een tufstenen toren. De toren stamt uit ongeveer 1300. Aangenomen kan worden dat Henrick Van den Bergh is begonnen met de bouw van het stamslot van de familie Van den Bergh. De bouwgrond van het kasteel was echter een moerasgebied met hier en daar gedeelten met een wat steviger ondergrond.
In 1712 kwam Huis Bergh en alles wat daartoe behoorde in het bezit van Von Hohenzollern-Sigmaringen. Ondanks dat dit geslacht het bezit in handen had, verbleef de familie weinig op Huis Bergh. Aan verschillende particulieren en instellingen werd het kasteel verhuurd. Bovendien dreigde het kasteel in verval te raken.
J.H. van Heek kocht in 1912 het kasteel. Hij ging onmiddellijk aan de slag om het kasteel in oude glorie te herstellen. Na het herstellen van het kasteel begon de heer Van Heek met het verzamelen van middeleeuwse kunst. De kunst werd ondergebracht in Huis Bergh.
Het kasteel kent een bewogen bouwgeschiedenis. Qua uiterlijk is het kasteel sinds de 12e eeuw meerdere malen veranderd. Het kasteel is maar liefst twee keer afgebrand geweest. De laatste brand heeft plaatsgevonden in 1939.
Berghs Muntmeesterhuis
In ‘s-Heerenberg, Hedel en Stevensweert hadden de graven Van den Bergh muntbedrijven op of bij hun kastelen. In de 16e eeuw bloeide de muntslag. Tot ongeveer 1580 is er gemunt in ‘s-Heerenberg en Hedel en in Stevensweert tot 1632. De staat tolereerde daarna geen particuliere muntbedr1eijven meer.
De Oude Grafelijke Munt is op veler verzoek heropend. U kunt onder leiding van een muntmeester zelf een munt slaan. Een munt kunt u slaan vanaf april elke eerste en laatste zondag om 14.30 uur en in juli en augustus elke donderdag om 14.30 uur. Het munt slaan duurt 45 minuten.
Geschiedenis Muntgebouw
Bisschop Walmarus van Keulen verleende in 1346 aan Adam van den Bergh het recht om munten te slaan in ‘s-Heerenberg. De Munt was aanvankelijk gevestigd bij de Oldste Poort nabij de huidige bibliotheek van ‘s-Heerenberg. Rond 1470 is waarschijnlijk de muntfabriek verplaatst naar het huidige Muntgebouw. Het Muntgebouw bevindt zich binnen de stadsmuur. Muntmeester Clemens van Eembrugge heeft in 1577 het bouwvallige gebouw hersteld. Tot 1582 heeft het gebouw gediend als muntwerkplaats. Echter, het gebouw deed toen ook dienst als woonhuis. Het gebouw heeft in het begin van de 18e eeuw nog een tijd dienst gedaan als gruttenmolen. Dit was van korte duur, want het gebouw deed dienst als woonruimte en veranderde regelmatig van eigenaar.
In 1928 stond het gebouw op de lijst om onbewoonbaar verklaard te worden. De Munt werd in de twintigste eeuw in twee fasen teruggekocht door Huis Bergh. Tussen 1968 en 1976 is het Muntgebouw uitgebreid gerestaureerd en in gebruik genomen als huisvesting voor het archief en de bibliotheek. U kunt in de kelder een bezoek brengen aan de muntwerkplaats. Een verzameling van gouden, zilveren en koperen Berghse munten kunt u bewonderen in de muntenkamer van het kasteel.
Vaste collectie
Jan Herman van Heek kocht in 1912 het kasteel met daarbij behorende bezittingen. Een belangrijke kunstverzameling bracht hij bijeen en richtte daarmee het kasteel in. De verzameling is uniek voor Nederland. Tot de verzameling behoort onder andere een bijzondere verzameling vroege Italiaanse schilderijen, middeleeuwse handgeschreven boeken met miniaturen en schitterend penwerk en portretten van vroegere bewoners.
Tentoonstellingen
Jaarlijks kunt u naast de reguliere collectie ook tentoonstellingen bekijken. De tentoonstellingen lichten een onderwerp van de collectie en het kasteel uit. Leer en geniet van de uitgebreide collectie van het kasteel. Bovendien verschijnt bij de tentoonstelling regelmatig een publicatie met relevante informatie en interessante feiten over de tentoonstelling.
Kroniekenhandschrift
De kunstcollectie van Huis Bergh werd onlangs uitgebreid met een 15e-eeuws handschrift. In het voorjaar van 2017 is het manuscript gekocht van een kunsthandel te Bazel. Voorin het manuscript staat het wapen van de heren van Bergh. Het wapen is een rode klimmende leeuw naar links in een wit wapenschild met zwarte rand en daarin elf gouden penningen. Waarschijnlijk heeft één van de heren van Bergh de opdracht gegeven tot het maken van het manuscript: Willem II ‘De Rijke’ van Bergh (1404-1465).
Naast het wapen van Bergh bevat het manuscript 28 afbeeldingen: 9 paginagrote pentekeningen en 19 kleinere. De paginagrote pentekeningen geven een kerkelijke of wereldlijke heerser weer. Deze heersers zijn te herkennen aan hun wapenschild. De 19 kleinere pentekeningen staan in het verhaal over de pausen en die over de Romeinse bisschoppen en keizers en zijn slechts van een enkele kleurtoets voorzien.
Betekenis voor de collectie van Huis Bergh
Wist u dat het kasteel in het bezit is van een eeuwenoud archief van de heren en later graven Van de Bergh? Het oudste document van het archief dateert uit 1227. Niet alleen keert het manuscript terug naar de plek waar het rond het midden van de 15de eeuw is gebruikt, maar ook naar het archief waarin vele documenten uit de rijke geschiedenis van de heren en graven van Bergh nog steeds worden bewaard.
Landgoed en omgeving
Het kasteel ligt aan de flanken van het golvende landschap van Montferland en op de grens van het Rijndal in het Nederlands-Duitse grensgebied. Wist u dat het kasteel één van de grootste kastelen van Nederland is? Het kasteel stamt uit de 13e eeuw.
Parkbos De Plantage
Achter de wal ligt het parkbos De Plantage. Het parkbos is in de achttiende eeuw aangelegd. U kunt in het parkbos heerlijk wandelen. Het park heeft twee hoofdlanen die elkaar kruisen. Vanuit de ene laan kijkt u uit op stiftskerk van Hoog-Elten en vanuit de andere laan op de St. Martinikerk van Emmerik.
Monumenten
Stichting Huis Bergh is eigenaar van maar liefst 22 Rijksmonumenten. Onder deze rijksmonumenten vallen een archeologisch monument en een tuin- en parkaanleg. Tevens bezit Huis Bergh 3 gemeentelijke monumenten en een aantal woningen zonder status. Echter, zijn deze woningen wel beeldbepalend. Benieuwd naar de monumenten die in het bezit zijn van Stichting Huis Bergh. Bekijk de monumenten op www.huisbergh.nl.
Openingstijden
Kasteel Huis Bergh hanteert gedurende het hele jaar elke maand specifieke openingstijden. Bekijk hier voorafgaand aan uw bezoek welke openingstijden worden gehanteerd.
Locatie
Kasteel Huis Bergh
Hof van Bergh 8
7041 AC ‘s-Heerenberg
0314 – 661 281
info@huisbergh.nl
www.huisbergh.nl
